سامانه شاخص حاکمیت قانون در پروژه عدالت جهانی The World Justice Project (WJP) Rule of law Index، در سراسر جهان به بررسی و رصد «حاکمیت قانون»، در کشورهای مختلف دنیا میپردازد. در این سامانه تمام دادههای سایت به صورت فایل پی دی اف قابل بارگیری بوده و در کنار آن به آموزش و توسعهی مفاهیم مربوط به حاکمیت قانون میپردازد. این شاخص اکنون منبع اصلی جهان برای دادههای اصلی و مستقل بر حاکمیت قانون است. شاخص اکنون با پوشش ۱۲۸ کشور و حوزه قضائی، به نظرسنجی های ملی از بیش از ۱۳۰۰۰ خانواده و ۴۰۰۰ پزشک و متخصص برای سنجش آنکه حاکمیت قانون در سراسر جهان چگونه تجربه و دریافت میشود متکی است.
این سامانه از دو روش (GPP) و (QRQ) برای دریافت اطلاعات و نظرسنجی استفاده میکند و کشورها را بر اساس این دادهها در رتبهبندی قرار میدهد. نظرسنجی جمعیت عمومی (GPP) توسط شرکتهای پیشروی نظرسنجی محلی انجام میشود که از یک نمونه نماینده از هزار پاسخدهنده در هر کشور یا هر حوزه قضائی استفاده میکند. پرسشنامه پاسخدهندگان واجد شرایط (QRQ)، متشکل از سوالات بسته که توسط پزشکان قانونی، متخصصان و دانشگاهیان دارای تخصصهای حقوق مدنی و حقوق تجارت، حقوق اساسی، آزادیهای مدنی و حقوق جزا، قانون کار و بهداشت عمومی تکمیل میشود.
در این سامانه دانمارک، نروژ و فنلاند در رنکینگ ۲۰۲۰ در صدر لیست قرار دارند و کنگو، کامبوج و ونزوئلا پایینترین امتیاز کلی حاکمیت قانون را دارا هستند که از سال ۲۰۱۹ ثابت است. مطابق این رتبهبندی جمهوری اسلامی ایران جایگاه ۱۰۹ از ۱۲۸ کشور مورد بررسی را به خود اختصاص داده است. همچنین در منطقه غرب آسیا (خاورمیانه) و شمال آفریقا جایگاه هفتم را در میان هشت کشور داراست.
این پروژه با استفاده از نهادهای مدنی و اشخاص حقیقی و حقوقی بر اساس ۸ معیار اصلی و مجموعاً ۴۴ معیار به سنجش حاکمیت قانون در کشورها میپردازد. این پرونده به شناخت شاخصهای مدنظر پروژه عدالت جهانی در این زمینه پرداخته است.
مشروح گزارش اندیشکده شفافیت برای ایران در مورد این سامانه را دانلود کنید: سامانه شاخص حاکمیت قانون در پروژه عدالت جهانی (۱)
