راهنمای دوره آموزشی شفافیت
«شفافیت» ظاهری ساده و همه فهم دارد، اما بهره‌مندی از ثمرات و نتایج آن تنها وقتی محقق می‌شود که از جزئیات و مصادیق آن در بستر موضوعات مختلف آگاهی کافی حاصل شده باشد. به همین علت، دوره آموزشی زیر برای علاقه‌مندان به شفافیت طراحی شده است. در این دوره آموزشی ابتدا با مفاهیم اولیه شفافیت، انواع و مصادیق آن (شفافیت اطلاعاتی و شفافیت سیاسی) آشنا می‌شوید. سپس می‌توانید درکی عمیق‌تر از مفاهیم مرتبط با شفافیت پیدا کنید؛ مفاهیمی همچون تعارض منافع، جمع‌سپاری و داده باز.
اهداف دوره‌ی آموزشی
مخاطب دوره آموزشی بایستی پس از طی کردن آن بتواند:
- تعریف دقیق و جامعی از شفافیت و شبکه مفاهیم مرتبط با آن ارائه کند.
- اهداف و کاربردهای اصلی شفافیت را برشمرده، از خطرات و کج‌کارکردهای آن مطلع باشد.
- بتواند حداقل ۱۰۰ مورد از مصادیق شفافیت در حوزه‌های مختلف روزمره را نام ببرد.
- از فضای تحلیلی مرسوم کشور (عموماً سیاست‌زده) فاصله گرفته و به خوبی بتواند عدم شفافیت را به عنوان ریشه عموم مشکلات و مصائب کشور نمایش دهد.
- مصادیق مهم شفافیت در حوزه‌های مختلف (مجلس، انتخابات، شهرداری، شورای شهر، …) را بر شمرده و بتواند برای حوزه‌های جدید، شاخص‌های شفافیت طراحی کند.
- پاسخ سؤالات پرتکرار از شفافیت را به روشنی بداند.
راهبردهای طی کردن دوره آموزشی شفافیت
حین طی کردن دوره‌ی آموزشی به هیچ عنوان منفعل نباشید، یعنی:
- فعالانه یادداشت‌برداری کنید: نکات مهم و جالب توجه را مکتوب کرده و تلاش کنید منظومه‌ای از مطالب را برای خودتان استخراج کنید. این کار برای فهم عمیق مباحث ضروری است.
- منتقدانه یاد بگیرید: در مقابل مباحث ارائه شده، ذهنی کنجکاو، پرسشگر و منتقد داشته باشید و بخواهید که عمیق‌تر و دقیق‌تر یاد بگیرید. برای این منظور سؤالات و ابهامات خودتان را به دقت ثبت کنید. بسیاری از این سؤالات در ادامه دوره پاسخ خواهند گرفت، و برای فهم پاسخ مابقی نیز تدبیر کنید.
- فعالانه مباحثه کنید: تلاش کنید این دوره را به صورت جمعی طی کنید و پس از مشاهده‌ی هر [یک یا چند] جلسه آموزشی، یک جلسه مباحثه و گفتگو با دوستان خود ترتیب دهید. در این جلسه بدیهیات را به چالش بکشید و برای سؤالاتتان پاسخ‌های عمیق بیابید.
- خود ارزیابی کنید: در مقدمه‌ی همین سند «اهداف دوره‌ی آموزشی» درج شده است. ارزیابی کنید که با طی کردن این دوره، چه میزان از این اهداف برای شما محقق شده است.
- مرور کنید: در هر حوزه که احساس ضعف می‌کنید، مطالب آن را مرور کنید. البته برای تثبیت مطالب لازم است در بازه‌های زمانی مشخصی آنها را مرور کنید، ولو با سرعت بیشتر و گذر از برخی مطالب.
- نکات‌تان را به ما هم منتقل کنید: ما مشتاق دریافت و استفاده از یادداشت‌برداری‌ها، نکات، سوالات و یافته‌های شما هستیم، پس محروممان نکنید: salam [at] tp4.ir، همچنین می‌توانید نکات و سوالات خودتان را در تالار گفت‌وگوی اندیشکده با دیگر فعالان این حوزه در میان بگذارید.
- جذب و ترویج کنید: از اطرافیان خودتان برای آشنایی با این مباحث یارگیری کنید، یعنی دعوت‌شان کنید این مباحث را مرور کنند. از جلسات دوستانه و خانوادگی هم برای معرفی شفافیت و فواید آن استفاده کنید.
- به جمع «آموزشی و پژوهشی» شفافیت بپیوندید: علاقه‌مندان به مباحث علمی حوزه شفافیت در یک گروه در پیام‌رسان بله گرد هم آمده‌اند. در صورت علاقه برای عضویت در آن گروه، روزمه علمی خود را به این آدرس ارسال کنید: salam [at] tp4.ir. در این جمع می‌توانید سؤالات و ابهامات بی‌پاسخ خودتان را مطرح کنید تا به صورت جمعی پیرامون آن همفکری کنیم. همچنین می‌توانید از تالار گفت‌وگوی اندیشکده شفافیت برای ایران به منظور ارتباط بیشتر با فعالان شفافیت استفاده کنید.