سامانه شفافیت قراردادها
سامانه شفافیت قراردادها
بر اساس ماده ۱۹ قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار (مصوب ۱۳۹۰) و نیز ماده ۳ قانون سلامت نظام اداری و مبارزه با فساد (مصوب ۱۳۹۰)، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور موظف شده است تا سامانه‌ای را به منظور شفافیت قراردادهای کشور تأسیس نموده و تمام دستگاه‌های اجرائی کشور را موظف کند تا تمامی قراردادهای خود را به همراه ضمائم در آن سامانه بارگذاری نمایند. این مهم در تاریخ ۱۳۹۵/۴/۱ با تأسیس این سامانه امکان‌پذیر شد. از آن تاریخ تا ۲۰ مرداد ماه ۱۳۹۸ قریب به ۶۲ هزار رکورد قراردادی در این سامانه ثبت شده که نشان از اهتمام جدّی سازمان برنامه در تکمیل سریع ورود اطلاعات به این سامانه دارد.
با این حال و علی‌رغم هزینه‌های فراوان سازمان برنامه و بودجه برای این سامانه، با بررسی‌های انجام شده اشکالات فراوانی اعم از اشکالات محتوایی و نمایشی در آن وجود دارد که دسترسی‌پذیری این سامانه را به حداقل ممکن می‌رساند. اندیشکده شفافیت برای ایران به همین منظور سامانه‌ای را توسعه داده است که با هزینه‌ای بسیار اندک داده‌های سامانه سازمان برنامه و بودجه را دریافت نموده و با استانداردسازی داده‌ها، سرویس‌ها و قابلیت‌های عمومی و کاربردی زیادی را در اختیار مردم قرار دهد. این سامانه هم‌اکنون با آدرس https://cdb.tp4.ir در دسترس عموم قرار دارد.
اهداف انجام این پروژه، عبارتند از:
- امکان دسترسی عمومی به انبوه اطلاعات، به صورت رایگان و در سهل‌الوصول‌ترین حالت ممکن
- فراهم شدن بستر نظارت عمومی بر قراردادهای دولتی
- شناسایی کلیه خطاها و آسیب‌های قراردادها و امکان پیگیری و مرتفع کردن آنها
- فراهم شدن زمینه روزنامه‌نگاری داده محور (Data Journalism)، به جای روزنامه‌نگاری مبتنی بر حدس و گمان
- ایجاد فرصت برابر برای رقابت
- کم‌شدن زمینه‌ی رانت، کمک به ارتقاء عدالت ساختاری در عرصه‌ی قراردادهای دولتی
- افزایش ریسک کشف تخلف در قراردادها در نتیجه کاهش انگیزه‌ی تخلف و نیز کاهش فساد
- امکان ایجاد مطالبه‌ی اجتماعی نسبت به سازمان متولی سامانه‌ی اصلی (سازمان برنامه) در راستای ارتقاء سامانه، برطرف کردن ایرادات داده‌ها و مانند آنها
- کمک به کاهش هدر روی بودجه و افزایش راندمان تصویب پروژه‌های دولتی