شفافیت شهرداری‌ها و شوراهای اسلامی شهر و روستای سراسر کشور
شفافیت شهرداری‌ها و شوراهای اسلامی شهر و روستای سراسر کشور
شوراهای اسلامی شهر و روستا، یکی از تبلورهای مردم‌سالاری دینی در نظام جمهوری اسلامی ایران هستند. مردم از طریق شرکت در انتخابات آزاد و در چارچوب قوانین کشور، نمایندگانی را انتخاب و روانه شوراها می‌کنند.در ازای حقوقی که قانون برای نمایندگان قائل شده است، حقوقی برای مردم ایجاد می‌شود و از جمله اینکه بتوانند به خوبی بر نمایندگان خود نظارت نمایند، از کیفیت و حسن رفتار، گفتار و عملکرد آنها با خبر شوند، مسیرهای سهل‌الوصول و کارآمدی برای ارائه مشکلات و نظرات خود به نمایندگان در اختیار داشته باشند، بخوبی بتوانند نمایندگان را در قبال وعده‌ها و تعهدات زمان انتخابات و عملکردشان در طول دوره نمایندگی مورد ارزیابی و سنجش دقیق قرار داده و در نهایت بتوانند نسبت به نمایندگان به ارزیابی جامعی دست یافته و در انتخابات دوره بعد در خصوص ایشان و یا افراد جایگزین‌شان تصمیمات هوشیارانه‌ای اتخاذ کنند.
به دلیل اهمیت فراوان شوراهای اسلامی شهر و روستا و وظایف حساس معطوف به جایگاه نمایندگی مردم، ارتقاء عملکرد شوراها و فرآیندهای ناظر به آن از ضرورت‌های حیاتی و همیشگی به شمار می‌رود. کارآمدی شوراهای اسلامی شهر و روستا متناسب با کارآمدی سازوکارها و فرآیندهای داخلی و یا پیرامونی آن ارتقاء می‌یابد. لذا لازم است این سازوکارها به صورت مستمر مورد پایش و ارزیابی قرار گرفته و متناسب با کارآمدترین تجربیات و دستاوردهای قانونی و فناورانه ارتقاء یابد.
متاسفانه شوراهای اسلامی شهر و روستا در حوزه ارزیابی عملکرد مغفول مانده‌اند و عمده گزارش‌های این نهادها نیز به صورت کلی، غیر استاندارد، غیر قابل سنجش و کاملا غیر شفاف ارائه می‌شود. صرف وجود سازمانی شبه شورایی و تشکیل جلسات معمول و مرسوم و در نهایت ارائه گزارش از تعداد جلسات و خلاصه‌ای از تصمیمات گرفته شده، نمی‌تواند مردم سالاری حقیقی دینی را رقم زند. ضروری است سازمان تشکیلاتی شورا به وسیله انواع ابزارها چنان شفاف در معرض دید عموم باشد که به مثابه اتاقی شیشه‌ای، کلیه اتفاقات آن مورد نظارت و ارزیابی مستمر مردم قرار گیرد. در این صورت است که معنای واقعی مردم سالاری دینی محقق می‌شود. در صورت عدم نظارت مردمی و ایجاد مناسبات غیر شفاف نمی‌توان احقاق حقوق مردم را انتظار داشت. وجود چنین دالان‌های تاریک، محلی بسیار مطلوب و جذاب برای نفوذ فرصت طلبان خواهد کرد. اطلاع رسانی صریح، شفاف، بهنگام و دقیق حداقل انتظار مردم به عنوان کارفرما، از شورای مردمی می‌باشد. در این راستا، اندیشکده شفافیت برای ایران بخشی از تمرکز خود را به شفاف‌سازی شوراهای شهر و روستا در سراسر کشور اختصاص داد. عمده دستاوردهای این تلاش‌ها به شرح زیر بوده است:
- ارائه طرح مدیریت تعارض منافع در شهرداری اهواز
- تصویب طرح مدیریت تعارض منافع در شهرداری کاشمر
- تصویب طرح شفافیت ساختاری و عملکردی مدیریت شهری رشت
- راه‌اندازی سامانه شفافیت شهرداری شهر یزد
- تصویب طرح مدیریت تعارض منافع در شورای شهر نجف آباد
- تصویب انتشار اطلاعات حوزه‌ی شهرسازی در شورای شهر مشهد
- برگزاری جلسه با اعضای شورای شهر و شهردار شهرکرد