بررسی لایحه شفافیت

گرچه نظام تقنینی کشور در تلاش‌های پراکنده‌ای از جمله قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، قانون‌های برنامه پنج‌ساله پنجم و ششم توسعه، قانون ارتقاء سلامت نظام اداری و… سعی در تحقق مفهوم بنیادین شفافیت داشته اما با اغماض تنها می‌توان آن‌ها را بارقه‌های امیدی دانست که هیچ‌گاه نتوانسته مأموریت و کارویژه اصلی مفهوم عظیم شفافیت را کفایت و تأمین نماید؛ چراکه در کشور ما موانع مهم و ساختاری پیش‌روی تحقق شفافیت وجود دارد که تلاش‌های مذکور نتوانسته آن‌ها را از پیش رو بردارد. بدین ترتیب لازم است تا شفافیت به‌خوبی مورد تبیین و شناخت قرار گرفته، ضرورت‌ها و اثرات به‌کارگیری آن در حوزه‌های مختلف ارزیابی‌شده و سازوکارهای مناسب ترویج و توسعه آن در بدنه حاکمیت با توجه به تجربیات بین‌المللی طراحی گردد.

در همین راستا چندی پیش در اقدامی قابل‌تقدیر و به دنبال عزم هیئت دولت در مبارزه با فساد، پیش‌نویس لایحه شفافیت به همت مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری تدوین‌شده و پس از چند ویراست اصلاحی در دسترس عموم قرار گرفت. پیش‌نویس این لایحه را می‌توان اولین اقدام مستقل و مستقیم در حوزه تقنین شفافیت دانست که بررسی تحلیلی مفاد آن ضمن تبیین نقاط قوت و ابتکارات حقوقی موجود در لایحه، فرصت‌های بهبود و تقویت آن را فراهم می‌آورد.

به‌هرروی باید دانست که هیچ ابتکار قانونی در وهله‌ی اول بدون نقص و اشکال نیست و این لایحه‌ی ارزشمند هم از این قاعده مستثنی نیست. به‌همین دلیل اندیشکده شفافیت برای ایران از زمانی که اولین نسخه‌های این لایحه منتشر شد پروژه بررسی آن را کلید زده و تاکنون گزارش‌های مختلفی از آن را منتشر کرده است. همچنین این اندیشکده به عنوان نماینده سازمان‌های مردم‌نهاد در کمیسیون اصلی و فرعی لوایح در هیئت دولت به عنوان عضو اصلی حضور داشته است.

برخی از مهمترین گزارش‌های منتشر شده به شرح زیر است:

1. بررسی لایحه شفافیت با همکاری مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری
2. نقد و بررسی تفصیلی مفاد لایحه شفافیت
3. نشانه‌های تعبیر یک رویای ۶ ساله (بررسی لایحه شفافیت)

همچنین فیلم ارائه مربوطه را در ادامه می‌توانید مشاهده کنید: