یکی از موضوعاتی که با پایان یافتن دوره پنجم شوراهای اسلامی شهر و روستای سراسر کشور و آغاز دوره ششم آن، مورد مطالبه مردمی در سراسر کشور قرار گرفت، موضوع شفافیت بود. موضوعی که بسیاری از نامزدهای انتخاباتی در شوراهای سراسر کشور، وعده تحقق آن را به مردم دادند و با انتخاب شدن توسط مردم و آغاز کار آن، به دنبال شناخت بیشتر آن و حرکت به سمت تحقق آن رفتند.
همچنین یکی از تجربه‌های موفق تحقق شفافیت در دوره پنجم شوراهای اسلامی، تجربه شفافیت شورای اسلامی و شهرداری تهران بود. تجربه‌ای که با همت و تلاش سرکار «خانم دکتر آروین»، مسئول کمیته شفافیت و شهر هوشمند آن شورا محقق شده بود.
با آغاز دوره ششم شوراهای کشور، منتخبین زیادی از سراسر کشور به خانم دکتر آروین و اندیشکده شفافیت برای ایران به عنوان مشاور کمیته شفافیت و شهر هوشمند شورای اسلامی شهر تهران، پیام داده و سؤالاتی در مورد اقتضائات گوناگون مسیر تحقق شفافیت پرسیدند. به همین مناسبت، اندیشکده شفافیت برای ایران با همکاری سمن جهد، وبیناری را در روز دوشنبه ۸ شهریورماه با عنوان «بررسی مسیر تحقق شفافیت در شوراهای اسلامی و شهرداری‌های کشور» برگزار کرد. در این جلسه خانم دکتر آروین به بیان تجربیات خود در مسیر موفقیت‌های حاصل شده در تحقق شفافیت شورای اسلامی و شهرداری تهران پرداخته و به پرسش‌های منتخبین شوراهای کشور و فعالان مدنی در این موضوع پاسخ دادند. در ادامه گزارش مختصری از این وبینار ارائه خواهد شد.
محتوای این وبینار در چهار بخش ارائه شد؛ در بخش اول خانم دکتر آروین به صورت خلاصه، روایت مسیر حرکت خود در کمیته شفافیت را بیان کردند. در قسمت دوم، راهکارها و استراتژی‌های تحقق شفافیت در شوراهای اسلامی و شهرداری کشور ارائه شد. قسمت سوم به پرسش و پاسخ با مخاطبان اختصاص داشت و در نهایت، یک جمع‌بندی از محتوای جلسه ارائه شد و با توجه به اهمیت این موضوع، در مورد ادامه همکاری‌های حول موضوع شفافیت، بحث و تبادل نظر شد.
خانم دکتر آروین در ابتدای جلسه به تعارض منافعی اشاره کرد که در فعالیت نمایندگان شورا در حوزه شفافیت وجود دارد؛ از طرفی منافع مردم در تحقق شفافیت در شورا است و از طرف دیگر تحقق آن، با منافع سازمان متبوع تداخل دارد. خانم آروین، خیلی از عدم موفقیت‌ها در تحقق شفافیت را به واسطه تعارض منافع مدیران شهرداری دانستند.
در ادامه، ایشان به صورت مختصر به ضرورت تحقق شفافیت در شوراها و اثری که در پیشگیری از فساد و به تبع آن افزایش اعتماد مردم دارد، اشاره کردند. خانم آروین در پاسخ به این سؤال که کدام یک از متغیرهای شفافیت، اهمیت بیشتری دارند و سرمایه‌گذاری بر روی آن‌ها مهم‌تر است، مواردی را که گلوگاه فساد در شهرداری‌ها هستند را مهم‌ترین موارد دانستند و دو موضوع «حوزه معاملات» و «مجوزهای ساختمانی» را گلوگاه‌های فساد در اکثر شهرداری‌ها دانستند.
موضوع دیگری که در این جلسه مورد اشاره دکتر آروین قرار گرفت، پیش‌نیازها و ضرورت‌های تحقق شفافیت در شهرداری‌هاست. از ضرورت‌های قانونی گرفته که میتوان با استناد به تعدادی از قوانین شوراها، تحقق شفافیت را پیش برد تا ضرورت‌ها و اقتضائات فناوری اطلاعات. دکتر آروین، راه‌اندازی سامانه‌ها را یکی از ارکان تحقق شفافیت دانستند و با توجه به هزینه‌های مالی این موضوع، استفاده از بسترهای سامانه‌ای حاکمیتی را برای تحقق برخی از متغیرهای شفافیت پیشنهاد کردند. البته از نگاه ایشان، راه‌اندازی سامانه، مساوی با تحقق شفافیت نیست. دکتر آروین از تجربه خود برای تشریح این موضوع استفاده کردند که در برخی موضوعات، سامانه مورد نیاز کاملا در شهرداری مستقر بود، اما به دلیل سنگ‌اندازی‌ها و مخالفت‌هایی که انجام می‌شد، تحقق شفافیت با چالش مواجه می‌شد.
از جمله مواردی که به نظر ایشان برای تلاش در جهت تحقق شفافیت در شهرداری‌ها ضروری است، استفاده از تیم فنی متخصص برای پیگیری و ارزیابی کارهاست. به عنوان مثال ممکن است مصوبه‌ای در موضوع شفافیت به شهرداری‌ها ابلاغ شود، سپس نمایندگان شهرداری در جلسات، ممکن است به گونه‌ای گزارش دهند که کار را هفته به هفته به تأخیر بیندازند. یا به گونه‌ای گزارش دهند که گویی مصوبه اجرا شده است ولی در عمل این اتفاق نیفتاده است. برای اینکه بتوان به درستی این موارد را پیگیری کرد، باید از تیمی متخصص استفاده کرد.
سامانه رصد، موضوع دیگری بود که در این جلسه توسط خانم دکتر آروین معرفی شد. سامانه‌ای که در آن میتوان وضعیت تحقق شاخص‌های شفافیت را مورد بررسی قرار داد و برای ادامه مسیر تحقق شفافیت، تصمیم‌گیری کرد.
قسمت سوم جلسه مربوط به پرسش‌ها و پاسخ‌ها بود که با مراجعه به صوت یا فیلم کامل جلسه، می‌توانید این موارد را بررسی کنید و در قسمت آخر جلسه، خانم دکتر آروین در مورد لزوم ادامه تعامل جمع حاضر در وبینار مواردی را در خصوص لزوم شبکه‌سازی بیان کردند. ایشان گفتند با استفاده از این جمع و تعامل گروه‌های مختلف که در آن از متخصصان این موضوع، نمایندگان شوراها، فعالان مدنی و … میتوان به ایجاد نتایجی مثبت و خوب در حوزه شفافیت امیدوار بود.
