در قسمت اول مجموعه مطالب معرفی «سازمان همکاری دولت باز» به بررسی سابقه‌ی شکل‌گیری، ارزش‌های این جنبش و اعضا و اهداف آن پرداختیم. در قسمت پیشین(دوم) به تفصیل بیانبیه دولت باز که توسط این سازمان منتشر شده است را با هم مرور کردیم.
در این قسمت نگاهی خواهیم داشت به نحوه عضویت کشورها در این جنبش، نمونه‌ای از برنامه‌ی عملیاتی ترکیه به عنوان یکی از کشورهای عضو. در پایان این بخش هم گزارش‌های مستقل پیشرفت را معرفی می‌کنیم. با ما همراه باشید…
نحوه عضویت کشورها در OGP
دولت‌هایی که علاقه‌مند به مشارکت در OGP باشند، بایستی گام‌های سه گانه زیر را طی کنند:
1. دستیابی به شایستگی
اولین گامی به سمت دستیابی به عضویت کامل در OGP، تأمین شرایط شایستگی می‌باشد. بدین منظور دولت‌ها بایستی سطوح اولیه‌ای از تعهد نسبت به شرایط دولت باز را در چهار سطح (شفافیت مالی دولت، دسترسی به اطلاعات، شفافیت اموال و دارایی‌های مسئولین، و مشارکت عمومی) نمایش دهد. یک کشور وقتی شایسته عضویت در OGP خواهد بود که این معیارها که توسط شاخص‌های مشخص حکمرانی[1] و با استفاده از منابع داده باز ارزیابی می‌شوند، تأمین گردند. برای مشارکت در OGP، کشورها بایستی حداقل 75 درصد از امتیاز کلی که توسط آنها قابل تأمین است را، بدست آورند[2].
2. ارسال نامه تمایل
در صورتی که کشور معیارهای شایستگی را بدست آورد، دولت آن می‌تواند تمایل خود برای مشارکت در OGP را با ارسال نامه‌ای به شورای [3] OGP و نیز یک کپی از آن به واحد پشتیبانی [4]OGP اعلام نماید[5].
این نامه بایستی به خوبی نشان دهنده تمایل آن کشور برای ملحق شدن به OGP و تعهدش نسبت به احترام به اصول دولت باز که در «بیانیه دولت باز» ذکر شده است، باشد. … این نامه در وبسایت OGP به نمایش عمومی درخواهد آمد.
3. شناسایی یک وزارتخانه یا نهاد پیشرو و آغاز توسعه برنامه عملیاتی
گام بعدی آغاز تدوین برنامه عملیاتی دولت باز[6] است. در آغاز این فرایند، دولت‌ها تشویق می‌شوند تا مکانیزم دائمی را برای تسهیل مشورت مستمر با بخش مردمی و نیز فرصت‌هایی برای ورود عمومی به این فرایند را بوجود آورند… .
همچنین در بخش قبلی این مجموعه مطالب اشاره کردیم که:
کشورهای خواهان عضویت در «مشارکت دولت باز» (OGP) باید متعهد به رعایت اصول دولت باز و شفاف با حمایت از بیانیه دولت باز شوند. با امضای این بیانیه، کشورها نسبت به «پرورش فرهنگ جهانی دولت باز در جهت توانمند کردن و در اختیار قرار دادن قدرت به شهروندان و پیشرفت آرمان‌های دولت باز و مشارکتی قرن 21» متعهد می‌شوند.
این بیانیه تاکنون توسط 66 کشور عضو OGP امضاء شده است. کشورهایی نیز که در حال توسعه برنامه‌های عملیاتی هستند نامه‌ای در حمایت از بیانیه مذکور همراه با برنامه نهایی عملیاتی خود ارسال می‌کنند.
گفتنی است که لیست این تعهدات، بصورت مصور، از این آدرس(opengovpartnership.org/calendars) قابل دستیابی است.
گزارش‌های مستقل پیشرفت (Independent Progress Reports)
مکانیزم‌های مستقل گزارش‌دهی ([7]IRM) ابزاری کلیدی برای همه ذی‌نفعان است تا بتوانند میزان پیشرفت OGP در کشورهای عضو را ارزیابی نمایند. IRM هر دو سال یکبار گزارش‌های مستقلی را پیرامون کلیه کشورهای عضو OGP منتشر میکند[8]. این گزارش‌های پیشرفت، حکومت‌ها را در رابطه با میزان پیشرفت و اجرای برنامه‌های عملیاتی OGP، و پیشرفت در تحقق اصول دولت باز ارزیابی نموده، پیشنهاداتی را برای ارتقاء ارائه می‌نماید. این گزارش‌ها سبب بهبود زمینه گفتگو و همفکری، و نیز ترویج پاسخگویی میان دولت و شهروندان خواهد گردید.
