چالش‌های فناوری شهروندی در ایران

در مطالب قبل به نظرات مختلفی پیرامون چالش‌های فناوری اشاره کردیم. در این مطلب چالش‌های فناوری شهروندی در ایران را بیان خواهیم کرد. برای دسته‌بندی بهتر این چالش‌ها، از مدل آیزنبرگ (Isenberg) در موضوع اکوسیستم کارآفرینی استفاده می‌کنیم.

چالش‌های فناوری شهروندی در ایران براساس مدل اکوسیستم کارآفرینی آیزنبرگ

پس از بررسی نظرات مختلف در حوزه‌ی فناوری شهروندی، هم‌اکنون وقت آن رسیده تا چالش‌های این حوزه در ایران را به صورت گذرا بررسی کنیم. برای بررسی این چالش‌ها، از مدل اکوسیستم کارآفرینی آیزنبرگ (Isenberg) استفاده می‌کنیم. در این مدل، بازیگران اکوسیستم کارآفرینی به خوبی شناسایی شده‌اند. پس می‌توان چالش‌های فناوری شهروندی را براساس عملکرد این بازیگران دسته‌بندی کرد.

مدل اکوسیستم کارآفرینی آیزنبرگ، بازیگران اکوسیستم کارآفرینی را به شش دسته‌ی زیر تقسیم می‌کند. هر کدام از این دسته‌ها نیز زیرمجموعه‌هایی دارند که در اینجا صرفا دسته‌ی کلی بیان شده است:

در ادامه با استفاده از این دسته‌بندی، به مهمترین چالش‌های فناوری شهروندی در ایران می‌پردازیم. البته این تنها بخشی از چالش‌های احصاء شده در این زمینه است. بی‌تردید چالش‌های دیگری نیز در حوزه‌ی فناوری شهروندی در کشور وجود دارد که در این بخش به آن‌ها اشاره نشده است:

• خط‌مشی (Policy)

• • • عدم اعتماد حاکمیت به پروژه‌های فناوری شهروندی
    • مشخص نبود سیاست‌های دولتی در زمینه‌ی فناوری شهروندی
    • مبهم بودن فرآیندهای حمایتی دولت و سایر بخش‌های عمومی از موسسات فعال در زمینه‌ی فناوری شهروندی
    • نبود سیاست‌های داده‌ی باز و ارائه داده و سرویس‌هایی مانند API به پروژه‌های فناوری شهروندی.

• بازارها (Markets)

• • • مشارکت کم مردم (به عنوان بخشی از مشتریان این حوزه) در تامین مالی پروژه‌های فناوری شهروندی
    • بسیاری از سازمان‌های عمومی در کشور، مشتری اینگونه محصولات نیستند و از آن استقبال نکرده و آن را خریداری نمی‌کنند.

• امور مالی (Finance)

• کمتر صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیری در حوزه‌های فناوری شهروندی سرمایه‌گذاری می‌کند.

• فرهنگ (Culture)

• • • فرهنگ ضعیف مشارکت در حوزه‌های حکمرانی در جامعه
    • مشارکت کم مردم در فرآیندهای فناوری شهروندی
    • کم بودن دانش مردم (به عنوان مشتری) برای مشارکت دیجیتالی در بسیاری از حوزه‌های فناوری شهروندی
    • عدم وجود روایت‌هایی از تاثیرات پروژه‌های فناوری شهروندی در بهبود زندگی مردم

• سرمایه‌ انسانی (Human Capital)

• • • عدم وجود سازمان‌های آموزشی در زمینه‌ی فناوری شهروندی
    • عدم ورود کارآفرینان به حوزه‌ی فناوری شهروندی
    • کمبود متخصصان در زمینه فناوری شهروندی (منظور در اینجا صرفا متخصصان فنی نیست، بلکه متخصصان حل مسائل عمومی را نیز شامل می‌شود)

• حمایت‌ها (Supports)

• • کم بودن (یا نبود) سازمان‌های مردم نهاد فعال در زمینه‌ی فناوری شهروندی
  • عدم وجود حمایت‌های قانونی مناسب از پروژه‌های فناوری شهروندی (مانند اینکه تمامی اقدامات کاربر به پای توسعه‌دهنده نوشته می‌شود.
  • عدم وجود شتابدهنده‌های در زمینه‌ی فناوری شهروندی
  • عدم وجود شبکه‌ی فعالان حوزه فناوری شهروندی در کشور